اینکوترمز 2020: شرایط تجارت بین‌المللی و تأثیر آن بر کسب‌وکارها
اینکوترمز 2020 (Incoterms) یا قوانین تجارت بین‌المللی مجموعه‌ای از قواعد استاندارد است که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) تدوین شده است. این قواعد برای تعریف مسئولیت‌ها، ریسک‌های حمل‌ونقل و هزینه‌های مرتبط با جابجایی کالا بین فروشنده و خریدار استفاده می‌شوند. اینکوترمز به کاهش اختلافات تجاری کمک کرده و شفافیت بیشتری به قراردادهای بین‌المللی می‌دهد. قوانین حمل‌ونقل بین‌المللی و قراردادهای تجاری در اینکوترمز به روشنی تعریف شده‌اند و تأثیر بسزایی بر صادرات و واردات دارند.
فهرست اینکوترمز 2020
اینکوترمز 2020 شامل 11 اصطلاح است که به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف) اینکوترمز مخصوص هر نوع حمل‌ونقل
(شامل حمل دریایی، زمینی، هوایی و ترکیبی)
- EXW (Ex Works – تحویل درب کارخانه): فروشنده کالا را در محل خود (کارخانه، انبار، یا دفتر) تحویل می‌دهد. خریدار مسئول حمل‌ونقل بین‌المللی، بیمه و تمامی هزینه‌ها است. اینکوترمز EXW یکی از رایج‌ترین روش‌های لجستیک تجاری است.
- FCA (Free Carrier – تحویل به حمل‌کننده): فروشنده کالا را به حمل‌کننده‌ای که توسط خریدار معرفی شده تحویل می‌دهد. هزینه‌های صادرات و حمل‌ونقل بین‌المللی بر عهده فروشنده است، اما حمل و بیمه با خریدار است.
- CPT (Carriage Paid To – کرایه حمل پرداخت‌شده تا مقصد مشخص): فروشنده هزینه حمل تا مقصد را پرداخت می‌کند اما ریسک‌های حمل‌ونقل بین‌المللی بعد از تحویل به حمل‌کننده به خریدار منتقل می‌شود.
- CIP (Carriage and Insurance Paid To – کرایه و بیمه پرداخت‌شده تا مقصد مشخص): فروشنده هزینه حمل و بیمه را تا مقصد می‌پردازد اما ریسک انتقال کالا بعد از تحویل به حمل‌کننده منتقل می‌شود.
- DAP (Delivered at Place – تحویل در محل مشخص‌شده): فروشنده کالا را تا محل تعیین‌شده خریدار می‌رساند اما تخلیه کالا بر عهده خریدار است.
- DPU (Delivered at Place Unloaded – تحویل در مقصد با تخلیه): فروشنده کالا را حمل کرده و در مقصد مشخص شده تخلیه می‌کند.
- DDP (Delivered Duty Paid – تحویل با پرداخت عوارض): فروشنده کلیه هزینه‌ها و عوارض گمرکی بین‌المللی را تا مقصد خریدار می‌پردازد. در اینکوترمز DDP، تمامی مسئولیت‌ها بر عهده فروشنده است.
ب) اینکوترمز مخصوص حمل دریایی و آبراه‌های داخلی
(مناسب برای حمل بارهای دریایی و بندری)
- FAS (Free Alongside Ship – تحویل کنار کشتی): فروشنده کالا را در اسکله بندر مشخص‌شده در کنار کشتی تحویل می‌دهد. هزینه‌ها و ریسک حمل بین‌المللی از آن لحظه به خریدار منتقل می‌شود.
- FOB (Free on Board – تحویل روی عرشه کشتی): فروشنده کالا را روی عرشه کشتی قرار می‌دهد و پس از آن، مسئولیت و ریسک انتقال کالا به خریدار منتقل می‌شود.
- CFR (Cost and Freight – هزینه و کرایه حمل تا مقصد مشخص‌شده): فروشنده هزینه حمل دریایی کالا را تا بندر مقصد پرداخت می‌کند اما ریسک انتقال از لحظه تحویل کالا روی کشتی به خریدار منتقل می‌شود.
- CIF (Cost, Insurance and Freight – هزینه، بیمه و کرایه حمل تا مقصد مشخص‌شده): مانند CFR است اما فروشنده موظف به خرید بیمه بین‌المللی برای کالا است.
تغییرات اینکوترمز 2020 نسبت به نسخه‌های قبلی
- حذف اصطلاح DAT (Delivered at Terminal) و جایگزینی با DPU (Delivered at Place Unloaded)
- افزایش الزامات بیمه‌ای بین‌المللی در CIP
- امکان استفاده از FCA همراه با اعتبار اسنادی (LC)
- اصلاحات در DDP برای شفافیت بیشتر در پرداخت مالیات و عوارض گمرکی
موارد مورد امتحان کارت بازرگانی
برای قبولی در آزمون کارت بازرگانی، آشنایی با اینکوترمز یکی از موضوعات مهم است. برخی از مباحث مورد امتحان شامل موارد زیر است:
- مفاهیم کلی اینکوترمز 2020 و ضرورت استفاده از آن
- تفاوت بین اینکوترمز حمل ترکیبی و دریایی
- مسئولیت‌های خریدار و فروشنده در هر یک از اصطلاحات
- ریسک‌های حمل‌ونقل و انتقال مسئولیت در اینکوترمز
- روش‌های پرداخت و ارتباط آن با اینکوترمز (مانند اعتبار اسنادی LC)
- تغییرات اینکوترمز 2020 نسبت به نسخه‌های قبلی